عیب یابی درب اتوماتیک شیشه ای؛ بررسی خطاهای رایج و رفع آن ها

درب شیشه ای اتوماتیک یکی از اجزای حیاتی در ورودی ساختمان های اداری، فروشگاه ها و مراکز درمانی است. این سیستم ها علاوه بر ایجاد ظاهر مدرن و شیک، باعث صرفه جویی در انرژی و افزایش رفاه کاربران می شوند. اما درست مانند هر سیستم الکترومکانیکی دیگر، درب شیشه ای اتوماتیک نیز ممکن است پس از مدتی استفاده دچار خطا یا اختلال عملکرد شود. از کار افتادن ناگهانی، باز و بسته شدن های مکرر یا عملکرد کند، همه ی این ها نشانه هایی هستند که باید جدی گرفته شوند. در این مقاله به صورت فنی و گام به گام، به بررسی مهم ترین خطاها، دلایل بروز آنها و عیب یابی درب اتوماتیک شیشه ای می پردازیم.

ساختار کلی درب شیشه ای اتوماتیک

برای درک بهتر نحوه عیب یابی درب اتوماتیک شیشه ای، ابتدا باید اجزای اصلی سیستم را بشناسیم. هر درب شیشه ای اتوماتیک از چند بخش اصلی تشکیل شده است:

1. اپراتور درب شیشه ای (شامل موتور، گیربکس و کنترل برد)
2. حسگرها (سنسورها) برای تشخیص حضور افراد
3. چشمی ایمنی جهت جلوگیری از برخورد با مانع
4. ریل و تسمه انتقال نیرو
5. واحد تغذیه (منبع برق و ترانس)
6. مکانیزم قفل الکترونیکی یا مکانیکی

توضیح ساده تر:
می توان گفت اپراتور همان “مغز و عضله” سیستم است، سنسورها “چشم ها” و ریل و تسمه “دست ها و پاهایی” هستند که حرکت را منتقل می کنند.

علت های خرابی درب اتوماتیک شیشه ای

در ادامه مهم ترین علت های خرابی درب اتوماتیک شیشه ای و راهکارهایی برای عیب یابی و رفع آنها بیان می کنیم.

1. درب باز نمی شود یا واکنش نشان نمی دهد

یکی از شایع ترین مشکلات، عمل نکردن درب هنگام نزدیک شدن افراد است. این وضعیت معمولاً سه علت اصلی دارد:

• قطع بودن برق ورودی یا فیوز سوخته
• خرابی یا آلودگی سنسور حضور
• اشکال در برد کنترل یا گیرکردن موتور

روش عیب یابی و رفع:

1. ابتدا برق ورودی و فیوز را بررسی کنید.
2. چراغ سنسور را نگاه کنید؛ اگر چشمک نمی زند یا خاموش است، ممکن است کابل آن قطع شده باشد.
3. در صورت سالم بودن برق و سنسور، باید اپراتور باز و وضعیت موتور و کنترل برد بررسی شود.

💡 توضیح ساده تر:
گاهی فقط با تمیز کردن سنسور یا ریست کردن سیستم، مشکل برطرف می شود. اما اگر موتور صدایی ندهد، احتمال سوختن سیم پیچ یا خرابی رله کنترل وجود دارد و باید توسط تکنسین بررسی شود.

مقاله مرتبط: خطاهای رایج اپراتور شیشه ای فک (FAAC)

2. درب به صورت مداوم باز و بسته می شود

اگر درب بدون حضور افراد مدام در حال باز و بسته شدن است، مشکل از سیستم تشخیص حضور یا چشمی ایمنی است.

دلایل فنی محتمل:

• بازتاب نور یا گرمای زیاد در مقابل سنسور
• تنظیم نبودن زاویه چشمی
• خرابی کابل سیگنال سنسور

نحوه رفع:

1. بررسی کنید که در مسیر دید سنسور منبع نوری قوی یا اجسام براق وجود نداشته باشد.
2. زاویه سنسور را کمی به سمت پایین یا بیرون تغییر دهید.
3. در صورت ادامه خطا، سنسور را با یک مدل استاندارد و مطمئن جایگزین کنید.

توضیح عامیانه:
گاهی درب فکر می کند کسی نزدیک شده چون نور یا جسمی بازتاب داده می شود. همانند زمانی که یک سنسور حرکتی لامپ را اشتباه روشن می کند.

3. درب باز می شود اما بسته نمی شود

این خطا معمولاً نشانه ی مشکل در چشمی ایمنی یا سنسور خروج است.

بررسی گام به گام:

• اگر درب پس از باز شدن، روی حالت باز می ماند، ابتدا چشمی ایمنی را تمیز کنید.
• سیم های ارتباطی چشمی را بررسی کنید تا قطعی نداشته باشند.
• در کنترل برد، وضعیت ورودی سنسور ایمنی را (معمولاً با LED مشخص می شود) بررسی نمایید.

توضیح ساده تر:
درب به خاطر سیستم ایمنی خود باز می ماند، چون حسگر تصور می کند هنوز کسی زیر آن است. مثل آسانسوری که در را نمی بندد تا کسی برخورد نکند.

4. حرکت کند یا لرزشی درب شیشه ای اتوماتیک

حرکت نامنظم، لرزشی یا با صدای غیرعادی، معمولاً ناشی از مشکلات مکانیکی است.

علت های احتمالی:

• شل شدن تسمه یا خرابی ریل ها
• کثیف بودن چرخ ها یا نوارهای لغزشی
• فرسودگی موتور یا بلبرینگ

روش رفع:

1. درب را از برق جدا کرده و با دست حرکت دهید؛ اگر سفت حرکت می کند، باید ریل تمیز یا روغن کاری شود.
2. تسمه را از لحاظ سفتی بررسی و تنظیم کنید.
3. اگر صدا از موتور است، احتمال خرابی بلبرینگ داخلی وجود دارد.

⚠️ توضیح ساده تر:
وقتی درب با لرزش حرکت می کند، مانند ماشینی است که لاستیکش بالانس نیست؛ هرچقدر گاز بدهید، باز هم تکان می خورد.

5. صدای غیر طبیعی هنگام حرکت

صداهای تق تق، جیغ یا ساییدگی معمولاً از ناحیه ی تسمه و ریل شنیده می شوند.

دلایل فنی:

• عدم روغن کاری مناسب
• اصطکاک زیاد بین قطعات متحرک
• نصب ناصحیح یا تاب دار بودن شیشه ها

راه حل:

• تمیز کردن کامل ریل ها و استفاده از گریس مخصوص اپراتورهای شیشه ای
• تراز کردن مجدد درب ها با ابزار تراز دقیق
• بررسی هم خطی موتور و چرخ دنده اصلی

اگر صدای ساییدگی می شنوید، یعنی جایی از قطعات “به زور” در حال حرکت است. این فشار مداوم، در بلندمدت باعث خرابی موتور یا شکستگی ریل می شود.

6. درب باز یا بسته نمی ماند (برمی گردد)

گاهی درب پس از بسته شدن، دوباره باز می شود یا وسط راه توقف می کند.

علت ها:

• تنظیم نادرست میزان فشار یا گشتاور موتور
• حساس بودن بیش از حد سنسور ایمنی
• وجود مانع جزئی در مسیر حرکت

رفع مشکل:

1. در منوی تنظیمات اپراتور، پارامتر “نیروی بسته شدن” را بررسی و مقدار آن را کمی افزایش دهید.
2. مسیر حرکت درب را از نظر مانع، زباله یا سنگ ریزه کنترل کنید.
3. در صورت وجود مانع، سنسور به درستی عمل کرده است و نباید غیرفعال شود.

💡 توضیح ساده تر:
وقتی درب درست بسته نمی شود، گاهی فقط تصور می کند “چیزی در مسیرش هست” و برای ایمنی دوباره باز می شود.

7. مشکلات مربوط به کنترل برد

برد اصلی اپراتور، مرکز فرمان سیستم است. بسیاری از خطاها در صورت وجود ولتاژ ناپایدار یا آسیب در برد اتفاق می افتد.

نشانه های خرابی برد:

• LED های هشدار چشمک می زنند
• درب بدون دلیل ریست می شود
• برخی عملکردها (مانند نیمه باز شدن) از کار افتاده اند

اقدامات پیشنهادی:

• بررسی ولتاژ ورودی با مولتی متر
• اطمینان از سالم بودن خازن ها و فیوز داخلی برد
• در صورت مشاهده سوختگی یا بوی نامعمول، تعمیر توسط متخصص الزامی است

برد مثل مغز سیستم است. اگر فرمان های اشتباه بدهد، درب حتی با قطعات سالم هم درست کار نمی کند.

8. خطاهای نرم افزاری و تنظیمات

در مدل های جدید اپراتورهای درب شیشه ای (مانند FAAC، LABEL، GILGEN و غیره)، نرم افزار داخلی اپراتور نقش مهمی دارد. اگر تنظیمات اولیه نادرست باشند، ممکن است درب رفتار غیرطبیعی نشان دهد.

راهکارها:

• بررسی پارامترهای زمان باز و بسته شدن
• تنظیم مجدد نقطه ی توقف در حالت Auto Learning
• در برخی برندها، لازم است پس از سرویس کامل، دستگاه دوباره کالیبره شود.

مثل زمانی است که گوشی موبایل شما کند می شود چون تنظیماتش به هم ریخته؛ با ریست یا تنظیم مجدد، عملکرد به حالت نرمال برمی گردد.

نکات پیشگیرانه برای جلوگیری از خرابی

برای جلوگیری از نیاز به عیب یابی های مکرر، رعایت چند نکته ی ساده ولی حیاتی ضروری است:

1. سرویس دوره ای اپراتور هر شش ماه یک بار
2. تمیز کردن سنسورها و چشمی ها با دستمال نرم
3. بررسی تسمه و ریل از نظر شل شدن
4. چک کردن کابل ها و اتصالات پس از نوسانات برق
5. اجتناب از استفاده ی بیش از حد دستی (باز و بسته کردن با فشار)

همان طور که برای خودرو سرویس دوره ای انجام می دهید، درب اتوماتیک شیشه ای هم به “مراقبت منظم” نیاز دارد تا در مواقع حساس دچار خطا نشود.

لینک مرتبط: تعمیر درب اتوماتیک شیشه ای به صورت شبانه روزی

جمع بندی

درب شیشه ای اتوماتیک سیستمی هوشمند و چندبخشی است که ترکیبی از مکانیک، الکترونیک و نرم افزار را در خود دارد. عیب یابی درب اتوماتیک شیشه ای بدون شناخت دقیق از ساختار و عملکرد اجزا ممکن نیست.
بیشتر خطاها از سنسورها، تغذیه یا تنظیمات اشتباه ناشی می شوند و با بررسی گام به گام قابل رفع اند. اما در مواردی مانند خرابی موتور یا برد کنترل، حتماً باید از تکنسین مجاز کمک گرفت تا از آسیب های بیشتر جلوگیری شود.

در نهایت باید گفت:
نگهداری منظم، تمیزی مسیر حرکتی، و کنترل مداوم سنسورها بهترین راه برای جلوگیری از توقف یا خرابی ناگهانی درب شیشه ای اتوماتیک است.