انواع خلاص کن کرکره برقی و اهمیت استفاده از آن

کرکره برقی یکی از پرکاربردترین سیستم های حفاظتی و کنترلی برای ساختمان های مسکونی، اداری و تجاری است. راحتی در استفاده، امنیت بالا و امکان کنترل از راه دور باعث شده این محصول در سال های اخیر جایگزین کرکره های قدیمی شود. با این حال، کرکره برقی نیز مانند هر وسیله برقی دیگری در شرایط خاص ممکن است دچار مشکل شود. یکی از مهم ترین این شرایط، قطع برق یا خرابی سیستم کنترل است. در چنین مواقعی، وجود ابزاری به نام خلاص کن کرکره برقی اهمیت ویژه ای پیدا می کند. خلاص کن به شما این امکان را می دهد که در زمان عدم دسترسی به برق یا عملکرد ناقص موتور، کرکره را به صورت دستی باز و بسته کنید. در این مقاله به بررسی انواع خلاص کن کرکره برقی، روش استفاده از آن ها، مشکلات رایج و نکات مهم در انتخاب سیستم مناسب خواهیم پرداخت.

مقاله پیشنهادی: بالا بردن کرکره برقی بدون ریموت

خلاص کن کرکره برقی چیست و چرا اهمیت دارد؟

خلاص کن کرکره برقی وسیله ای است که امکان تغییر وضعیت از حالت اتوماتیک به حالت دستی را فراهم می کند. این سیستم در زمان قطع برق یا خرابی موتور، به شما اجازه می دهد کرکره را به صورت ایمن باز یا بسته کنید.

دلایل اهمیت خلاص کن:

• قطع برق شهری: اصلی ترین دلیلی که نیاز به خلاص کن را پررنگ می کند.
• خرابی ریموت یا برد فرمان: در صورت عدم عملکرد سیستم کنترل از راه دور.
• مشکل در موتور کرکره: گاهی اوقات موتور دچار نقص شده و نیاز به استفاده دستی وجود دارد.
• شرایط اضطراری: مانند آتش سوزی یا مواقعی که خروج سریع از محیط ضروری است.

مقاله پیشنهادی: 10 علت خراب شدن کرکره برقی

انواع خلاص کن کرکره برقی

خلاص کن ها متناسب با نوع موتور و شرایط استفاده به چند دسته تقسیم می شوند.

1. خلاص کن موتور توبلار (اهرم دستی یا آلن مخصوص)

موتورهای توبلار به دلیل قرارگیری در داخل لوله شفت، بیشتر برای کرکره های سبک و متوسط مورد استفاده قرار می گیرند. خلاص کن این موتورها معمولاً به صورت اهرم دستی یا آلن مخصوص طراحی شده است.

• روش عملکرد: در زمان قطع برق، با قرار دادن آلن یا اهرم مخصوص در محل تعیین شده روی موتور، می توان کرکره را به صورت دستی بالا یا پایین برد.
• مزایا:
  • ساده و کم هزینه
  • مناسب برای کرکره های مسکونی سبک
• محدودیت ها:
  • بالا و پایین بردن کرکره به صورت دستی کمی دشوار است
  • برای کرکره های سنگین و پرتردد مناسب نیست

2. خلاص کن موتور ساید (زنجیری)

موتورهای ساید بیشتر در کرکره های صنعتی و بزرگ به کار می روند. این موتورها به خاطر توان بالا نیاز به سیستم خلاص کن متفاوتی دارند.

• روش عملکرد: در این نوع، یک زنجیر دستی کنار موتور تعبیه شده است. در صورت قطع برق، کاربر با کشیدن زنجیر می تواند کرکره را به بالا یا پایین حرکت دهد.
• مزایا:
  • مناسب برای کرکره های سنگین و بزرگ
  • عملکرد روان تر نسبت به خلاص کن توبلار
• محدودیت ها:
  • حجم و فضای بیشتری اشغال می کند
  • برای کاربری های کوچک و خانگی چندان به صرفه نیست

3. خلاص کن های جدید به صورت برق اضطراری (UPS)

یکی از راهکارهای مدرن برای رفع مشکل قطع برق، استفاده از UPS یا باتری پشتیبان است. این سیستم در حقیقت جایگزینی برای خلاص کن دستی محسوب می شود.

• روش عملکرد: UPS به موتور کرکره متصل می شود و در زمان قطع برق، انرژی مورد نیاز را برای تعداد مشخصی باز و بسته شدن کرکره تأمین می کند.
• مزایا:
  • نیاز به دخالت دستی ندارد
  • راحتی بیشتر برای کاربران
  • مناسب برای مکان هایی که امنیت یا دسترسی سریع اهمیت دارد (مثل داروخانه ها یا فروشگاه ها)
• محدودیت ها:
  • هزینه اولیه بالاتر نسبت به خلاص کن های دستی
  • نیاز به نگهداری و شارژ منظم باتری

روش دستی بالا بردن کرکره برقی با استفاده از خلاص کن

در شرایط اضطراری، دانستن نحوه استفاده از خلاص کن اهمیت زیادی دارد.

• برای موتور توبلار:
  1. ابتدا محل آلن یا اهرم دستی را روی موتور پیدا کنید.
  2. آلن را در جای مخصوص قرار دهید.
  3. با چرخاندن آن، کرکره را به آرامی بالا یا پایین حرکت دهید.
• برای موتور ساید:
  1. زنجیر دستی کنار موتور را در دست بگیرید.
  2. با کشیدن زنجیر، کرکره را در جهت دلخواه حرکت دهید.
  3. توجه کنید که سرعت بالا بردن یا پایین آوردن باید یکنواخت و کنترل شده باشد.
• برای سیستم UPS:
  1. در صورت قطع برق، سیستم به طور خودکار وارد مدار می شود.
  2. مانند حالت عادی با ریموت یا کلید کنترل، کرکره را باز و بسته کنید.

مشکلات رایج خلاص کن کرکره برقی و راه حل ها

خلاص کن کرکره برقی همانند سایر قطعات مکانیکی و برقی ممکن است در طول زمان با مشکلاتی مواجه شود. یکی از ایرادات رایج، گیر کردن خلاص کن است که معمولاً به دلیل تجمع گرد و غبار یا عدم استفاده طولانی مدت رخ می دهد و در این شرایط روغن کاری یا انجام سرویس دوره ای می تواند مشکل را برطرف کند. مورد دیگر سفت یا شل بودن بیش از حد خلاص کن است که بیشتر در موتورهای توبلار مشاهده می شود و باعث دشواری در بالا بردن کرکره خواهد شد؛ در چنین حالتی بررسی و تنظیم مجدد موتور توسط تکنسین ضروری است. همچنین گاهی خرابی قطعات داخلی نظیر زنجیر در موتورهای ساید یا باتری UPS می تواند عملکرد خلاص کن را مختل کند که در این وضعیت تعویض قطعه معیوب یا انجام سرویس تخصصی بهترین راهکار خواهد بود.

نکات مهم هنگام انتخاب کرکره برقی با خلاص کن مناسب

برای انتخاب بهترین سیستم خلاص کن، باید چند نکته مهم را در نظر بگیرید:

• نوع موتور: اگر کرکره شما سبک است، خلاص کن توبلار کافی خواهد بود؛ اما برای کرکره های سنگین بهتر است موتور ساید با زنجیر انتخاب شود.
• وزن و ابعاد کرکره: هر چه کرکره سنگین تر باشد، نیاز به سیستم خلاص کن قوی تر دارید.
• میزان تردد: در مکان هایی با تردد بالا مثل پارکینگ عمومی یا فروشگاه ها، استفاده از UPS یا موتور ساید مناسب تر است.
• بودجه و نیاز کاربری: سیستم های دستی هزینه کمتری دارند اما UPS راحتی بیشتری ایجاد می کند.

جمع بندی

خلاص کن کرکره برقی یکی از بخش های حیاتی این سیستم به شمار می آید که نقش مهمی در زمان قطع برق یا شرایط اضطراری دارد. بسته به نوع موتور و کاربرد، خلاص کن ها در مدل های مختلفی مثل اهرم دستی یا آلن برای توبلار، زنجیری برای موتور ساید و UPS به عنوان جایگزین مدرن عرضه می شوند.

آشنایی با روش استفاده از خلاص کن و توجه به نکات انتخاب صحیح، می تواند از بروز مشکلات در مواقع حساس جلوگیری کند. همچنین سرویس و نگهداری منظم این قطعه، عمر مفید کرکره را افزایش داده و خیال کاربران را راحت تر می کند.