ریموت کد فیکس یا کد ثابت چیست؟

اگر تا حالا برای باز و بسته کردن درب پارکینگ یا کرکره برقی از ریموت استفاده کرده باشید، احتمالاً اصطلاحاتی مثل ریموت کد فیکس یا ریموت کد ثابت به گوشتان خورده است. شاید هم موقع خرید یا تعمیر ریموت از شما پرسیده باشند که “ریموتت کد فیکس هست یا رولینگ؟” و شما ندانید دقیقاً منظور چیست. در این مطلب قرار است به زبان ساده و کامل توضیح بدهیم که ریموت کد ثابت چیست، چطور کار می کند، چه مزایا و معایبی دارد و در نهایت بفهمیم که آیا هنوز هم خرید این نوع ریموت ها منطقی است یا نه.

مفهوم ریموت کد فیکس یا کد ثابت

ریموت کد فیکس (Fixed Code Remote) یا همان ریموت کد ثابت یکی از قدیمی ترین و رایج ترین انواع ریموت های درب پارکینگ است. در این نوع ریموت، سیگنالی که به گیرنده ارسال می شود همیشه یکسان است. یعنی اگر ریموت شما با فشردن دکمه مثلاً کدی مثل 101100101010 را بفرستد، این کد در هر بار استفاده دقیقاً همان خواهد بود.

به همین دلیل به آن کد ثابت یا کد فیکس گفته می شود؛ چون کد در طول زمان تغییر نمی کند. این کد معمولاً با استفاده از تعدادی دیپ سوئیچ (DIP Switch) در داخل ریموت و گیرنده تعریف می شود. کاربر می تواند با بالا یا پایین کردن این سوئیچ ها، کد ریموت را تنظیم کند تا با گیرنده هماهنگ شود.

به زبان ساده تر، ریموت کد فیکس یعنی ریموتی که همیشه یک پیام ثابت به درب یا راهبند شما می فرستد و گیرنده هم با شنیدن همان پیام درب را باز یا بسته می کند.

نحوه کارکرد ریموت کد فیکس

در داخل هر ریموت کد ثابت یک برد الکترونیکی وجود دارد که سیگنال مخصوص را تولید و از طریق فرکانس رادیویی (معمولاً 315 یا 433 مگاهرتز) ارسال می کند. در طرف مقابل، گیرنده ای وجود دارد که همان فرکانس را می شنود و اگر کد دریافتی با کد ذخیره شده اش یکی باشد، فرمان باز یا بسته شدن را صادر می کند.

فرآیند کار به این شکل است:

1. شما دکمه ریموت را فشار می دهید.
2. برد الکترونیکی داخل ریموت یک کد مشخص را ارسال می کند.
3. گیرنده آن کد را دریافت و بررسی می کند.
4. اگر کد با حافظه اش یکی بود، رله خروجی فعال می شود و جک یا موتور حرکت می کند.

این سادگی باعث شده بود که در سال های گذشته تقریباً تمام سیستم های درب پارکینگ، کرکره برقی و حتی دزدگیرها از ریموت کد فیکس استفاده کنند. اما همین سادگی، بعدها تبدیل به یک نقطه ضعف بزرگ شد.

مشکل اصلی ریموت کد فیکس

چون کد ارسالی در ریموت کد ثابت همیشه یکسان است، این امکان وجود دارد که یک فرد متفرقه با استفاده از دستگاهی به نام کدکپی یا کد اسنیفر، آن کد را شنود و ذخیره کند. بعد از آن به راحتی می تواند با همان کد درب شما را باز کند، بدون اینکه به ریموت اصلی نیاز داشته باشد.

به همین دلیل از نظر امنیتی، ریموت های کد فیکس در برابر کپی شدن یا هک شدن آسیب پذیرند. در واقع، هرکسی که به مدت چند ثانیه نزدیک درب شما بایستد و دستگاه شنود را فعال کند، می تواند کد ریموتتان را ذخیره و از آن برای ورود غیرمجاز استفاده کند.

به همین خاطر است که در سال های اخیر، استفاده از این نوع ریموت کمتر شده و مدل های جدیدتر با امنیت بالاتر مثل ریموت رولینگ کد (Rolling Code) جایگزین آن شده اند.

تفاوت ریموت کد فیکس و ریموت رولینگ کد

در نگاه اول هر دو ریموت شبیه هم هستند، اما تفاوت اصلی شان در نحوه ارسال و تغییر کد است.

• در ریموت کد فیکس، همان طور که گفتیم، کد همیشه ثابت است.
• در ریموت رولینگ کد، هر بار که دکمه فشرده می شود، کد جدیدی تولید می شود. این کد از یک الگوریتم رمزنگاری شده تبعیت می کند و گیرنده فقط همان ریموت را می شناسد.

به همین دلیل ریموت های رولینگ کد تقریباً غیرقابل کپی هستند و امنیت بسیار بیشتری دارند. با این حال، ریموت کد ثابت هنوز هم در بسیاری از ساختمان های قدیمی تر و سیستم های ساده تر مورد استفاده قرار می گیرد، چون تنظیم و تعمیر آن آسان تر است.

مزایای ریموت کد ثابت

با وجود ضعف امنیتی، ریموت کد فیکس چند مزیت مهم دارد که باعث شده هنوز هم مشتریان خاص خود را داشته باشد:

1. نصب آسان: فقط کافی است دیپ سوئیچ های داخل ریموت را مثل گیرنده تنظیم کنید. نیازی به برنامه ریزی یا اتصال پیچیده نیست.
2. قیمت پایین تر: ریموت های کد ثابت معمولاً نصف قیمت ریموت های رولینگ هستند.
3. سازگاری با سیستم های قدیمی: بسیاری از جک ها و کرکره های برقی قدیمی فقط با کد فیکس کار می کنند.
4. کپی آسان: اگر بخواهید برای اعضای خانواده ریموت اضافه کنید، به راحتی می توانید با دستگاه کپی ریموت، یک نمونه مشابه بسازید.

البته همین مورد آخر، همان طور که گفتیم، هم مزیت است و هم عیب؛ چون به همان اندازه که شما راحت می توانید کپی کنید، دیگران هم می توانند!

معایب ریموت کد فیکس

در کنار سادگی و قیمت مناسب، ریموت کد ثابت محدودیت هایی هم دارد که باید قبل از خرید به آن توجه کنید:

• امنیت پایین: مهم ترین ایراد، قابل کپی بودن است.
• برد کمتر در محیط های نویزی: چون سیستم رمزنگاری ندارد، گاهی با تداخل فرکانس دچار خطا می شود.
• تعداد محدود کدها: بسته به نوع دیپ سوئیچ، ممکن است فقط چند هزار حالت ممکن داشته باشد، در حالی که رولینگ ها میلیون ها کد تولید می کنند.
• عدم سازگاری با بردهای جدید: بسیاری از بردهای کنترل مدرن فقط از ریموت های رولینگ پشتیبانی می کنند.

چرا هنوز بعضی ها از ریموت کد فیکس استفاده می کنند؟

سؤال جالبی است. با وجود همه پیشرفت ها، هنوز هم در بازار و ساختمان های مسکونی ریموت کد ثابت زیاد دیده می شود. دلیلش معمولاً سه چیز است:

1. هزینه: وقتی شما چند ده واحد در یک مجتمع دارید، تعویض همه ریموت ها به نوع رولینگ هزینه بر است.
2. سختی تعویض برد کنترل: درب های قدیمی فقط با بردهای کد ثابت سازگارند، و ارتقا آنها مستلزم تعویض کامل سیستم است.
3. سهولت استفاده: برای برخی کاربران مسن تر یا مدیران ساختمان ها، ریموت های کد فیکس آشنا و راحت ترند.

تشخیص ریموت کد ثابت از رولینگ

اگر نمی دانید ریموت شما از چه نوعی است، چند روش ساده برای تشخیص وجود دارد:

• ریموت را باز کنید. اگر داخل آن تعدادی دیپ سوئیچ (کلیدهای کوچک بالا و پایین شونده) دیدید، مطمئن باشید کد فیکس است.
• اگر درون ریموت هیچ دیپ سوئیچی نبود و فقط یک آی سی کوچک وجود داشت، احتمالاً رولینگ است.
• در بعضی موارد روی بدنه یا مدار ریموت، عبارت های Fixed Code یا Rolling Code نوشته شده است.
• اگر ریموت شما با دستگاه های کپی ساده قابل تکثیر است، صددرصد از نوع کد ثابت است.

آیا می توان ریموت کد فیکس را به سیستم رولینگ تبدیل کرد؟

تبدیل مستقیم ممکن نیست، اما می توانید برد گیرنده را تعویض کنید. یعنی بدون نیاز به تغییر جک یا موتور، فقط برد کنترل یا گیرنده جدیدی نصب کنید که از ریموت رولینگ پشتیبانی کند.

این کار باعث می شود امنیت سیستم شما چندین برابر شود، چون دیگر هیچ کس نمی تواند با ریموت کپی شده درب را باز کند. البته هزینه ی آن کمی بالاتر است، ولی اگر امنیت برایتان مهم است، قطعاً ارزش دارد.

نکات مهم در استفاده از ریموت کد ثابت

اگر در حال حاضر از ریموت کد فیکس استفاده می کنید و قصد تعویض ندارید، با رعایت چند نکته می توانید امنیت آن را تا حدی بالا ببرید:

1. ریموت خود را در اختیار افراد غیرمجاز قرار ندهید.
2. در صورت گم شدن یکی از ریموت ها، تمام دیپ سوئیچ ها را عوض کنید تا کد جدیدی ساخته شود.
3. ریموت های جدید را فقط از فروشندگان معتبر تهیه کنید.
4. در صورت امکان، از سیستم های دوگانه (Fixed + Rolling) استفاده کنید تا امنیت و سازگاری هر دو را داشته باشید.

جمع بندی

در نهایت، باید گفت که ریموت کد فیکس یا کد ثابت یکی از ساده ترین و قدیمی ترین انواع ریموت های درب پارکینگ است. کارکرد آن بر پایه ارسال یک کد مشخص و تکراری است که گیرنده بر اساس آن فرمان عمل می دهد. هرچند استفاده از این نوع ریموت ها امروزه کمتر شده، اما به خاطر قیمت پایین، سادگی تنظیم و سازگاری با سیستم های قدیمی، هنوز هم در بازار حضور پررنگی دارند.